Po 70 latach od wybuchu II wojny światowej, młodzi entuzjaści militarnej historii Warszawy przypadkowo dokonali niezwykłego odkrycia. Przeszukując archiwalne materiały, wystawione na sprzedaż na niemieckim portalu internetowym, natknęli się na unikalne zdjęcia z czasów wojny, przedstawiające Fort IX przy ul. Powsińskiej. Jak się okazało po ich analizie, dokumentowały one atak na fort z 26 września 1939 r.
Zaskoczenie znalazców było jeszcze większe, gdy w wyniku korespondencji mailowej ze sprzedającym, jeden z nich, Maciej Pedryc, odkrył, że zdjęcia te i setki innych z tego samego albumu nie pochodziły od przypadkowego fotografa, lecz od pewnego niemieckiego oficera, kapitana 2 kompani 88 Batalionu Saperów - Hansaguntera Spangenberga – tego samego, który dowodził atakiem ze strony wojsk hitlerowskich. Pedryc wylicytował zdjęcia za duże pieniądze i w połowie 2010 roku sprowadził je do Polski. Tu czekał na nie jeszcze jeden ciekawy dokument, w którego posiadanie weszli już wcześniej pozostali entuzjaści historii – członkowie grup rekonstrukcyjnych: Bartosz Kuśmierczuk i Maciej Radwański. Były to zapiski tegoż samego oficera, dokonywane podczas działań wojennych na potrzeby materiałów edukacyjnych dla niemieckich oficerów. Wśród tych zapisków była również relacja ze zdobywania fortu w 1939 r. wraz z mapką ataku.
Jak pisaliśmy już wcześniej, odnalezione unikatowe zdjęcia i zapiski niemieckiego oficera wraz z relacją Macieja Piekarskiego, utrwaloną w książce „Samotna placówka” trafiły ostatecznie na plenerową wystawę „Sadyba w ogniu”, która miała swoją premierę podczas festiwalu Otwarte Ogrody na Sadybie w czerwcu 2010 r. Od tego czasu nieprzerwanie wisi ona w Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej w Forcie IX.
Przywołujemy tę niezwykłą historię ponownie, ponieważ mamy wreszcie okazję przedstawić Państwu po raz pierwszy oba niezwykłe odkrycia w wersji elektronicznej. Po pierwsze, prezentujemy wspomniane wyżej unikatowe zdjęcia niemieckiego dowódcy (znajdują się one na wystawie, do której link jest poniżej). Po drugie, upubliczniamy pełną wersję zapisków tego samego oficera, odnoszących się do ataku na Fort IX, w tłumaczeniu Macieja Radwańskiego (tylko część z nich wykorzystano na wystawie).
